نکاء
شهرستان نکا :
شهرستان نِکا یکی از شهرستان‌های استان مازندران است. شهرستان نکا از غرب به شهرستان میاندرود و ساری، از شرق به شهرستان بهشهر، از شمال به دریای خزر و از جنوب به دامنه های جنوبی رشته کوه البرز محدود می باشد. مرکز این شهرستان شهر نکا است .
جمعیت شهرستان نکا در سال 1390، برابر با 111944 نفر بوده است. بنا بر تقسیمات کشوری شهرستان نکا دارای یک شهر به نام نکا و دو بخش شامل بخش مرکزی و سه دهستان به نامهای پی‌رجه، قره‌طغان و مهروان و بخش هزارجریب با نامهای دهستان استخر پشت و زارم رود می باشد .
ارتفاعات این شهرستان تماماً دارای پوشش جنگلی بوده و انواع درختان از قبیل آزاد، راش، انجیری، افرا، توسکا، بلوز، شمشاد در میان این جنگل ها دیده می شود .
ازدر جنوب شرق نکا راهی ده کوچکی به نام قرمرض قراردارد که چشمه آب معدنی آن (به اعتقاد اهالی) شفا بخش است. در انتهای این راه و در قله‌ی کوه، دریاچه کوچک و زیبای استخر پشت (اسطلخ پشت) در مجاورت روستایی به همین نام قراردارد. امروزه نکا به نیروگاه برق حرارتی، بندر آزاد امیرآباد، کارخانه کشتی سازی صدرا و تالاب‌های زیبای زاغمرز مشهور است.
پیشینه‌ی تاریخی :
در متون تاریخی آن را نیکا، نیکاح و نکا نامیده اند که به معنی سرزمین و آبادی و یا جایگاه ناهید است. نکا مقر حکومت اسپهبدان طبرستان بوده است.
در هیچ یک از منابع و سفرنامه‌های قدیمی نام این شهر مشاهده نمی‌گردد. این شهر در محل تلاقی رودخانه نیکا (نکا) با راه اصلی بهشهر (اشرف) به ساری واقع شده است. بعد از تجن، رودخانه‌ای که در سر راه واقع است نیکا نام دارد که از شاه کوه شروع شده و به دریا می‌ریزد. پل بلندی بر آن زده شده، که هرچند به بزرگی پل تجن نیست، ولی قشنگی آن به مراتب بیشتر است.
جاذبه های گردشگری، تاریخی و فرهنگی نکا:
ساحل مروارید :
طول سواحل نکا، حدود 5 کیلومتر است. امکانات مناسب و ساخت و سازهایی نظیر آلاچیق سرویس بهداشتی، دوش آب، امکانات اقامتی، قهوه خانه، پارک کودک، امکانات قایق سواری و ... در ساحل موجود است که آماده پذیرایی از مسافران زیادی از سایر نقاط کشور می‌باشد.
رودخانه و منطقه جنگلی کوهسارکنده :
منطقه‌ی زیبا و جنگلی و سرسبز اطراف روستای کوهسارکنده از تفرجگاه‌های مشهور نکا محسوب می شود. وجود رودخانه‌های زیبا در این منطقه و نیز جنگلی سرسبز از درختان گونه خزری، هر ساله پذیرای هزاران مسافر از سایر نقاط است. از دیگر جاذبه‌های گردشگری روستای کوهسارکنده می‌توان به امامزاده جعفر اشاره کرد که به جهت کوه پایه‌ای بودن و درختان آزاد اطراف، منطقه‌ی مناسبی برای سیاحت و زیارت به شمار می‌آید.
پارک جنگلی و چشمه آب معدنی قرمرض :
چشمه آب معدنی قرمرض یکی از مشهورترین نقطه‌ی گردشگری شهرستان نکا به شمار می‌رود. این چشمه در فاصله 10 کیلومتری شهر نکا در میان روستاهای زرندین علیا و درویشاندر و منطقه جنگلی بسیار زیبا واقع شده است. معروفیت این چشمه به خاطر خاصیت درمانی (کلیوی) آب آن بوده، که موجب شده تا هموطنان بسیاری، از سایر نقاط کشور برای نوشیدن آب این چشمه به منطقه سفر کنند. احداث سرویس بهداشتی، قهوه خانه، آلاچیق و ... در اطراف چشمه توجه مسافران را بیشتر جلب کرده است.
نهالستان چلمردی :
یکی از نقاط مشهور گردشگری نکا نهالستان چلمردی است. این نهالستان شامل جنگل‌های زیبا در اطراف روستای چلمردی است. این منطقه در طول سال به ویژه در روزهای تعطیل میزبان شهروندان و مسافران زیادی است، که تمایل دارند روز تعطیل را در دامن طبیعت سپری کنند. امامزاده خاتون (دختر مشهد) دراین روستا زبانزد اهالی است. زراعت توتون در این روستا و روستاهای اطراف از شهرت خاصی برخوردار است.
چشمه خربسوت :
در حدود یک کیلومتر بالاتر از عبور کرداب (جاده چلمردی به روستاهای بالا دست هزار جریب) چشمه ای زلال با آب خنک در منطقه ای زیبا و جنگلی وجود دارد که چشمه خربوست نامیده می شود. واقع شدن چشمه خربسوت در میان جنگل‌های انبوه، قرارگرفتن در مسیر جاده، توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب می‌کند.
منطقه استخر پشت :
در مسیر نکا به سمت هزار جریب، در سه راه بندبن، راهی به سمت دهستان زارم رود می رود که استخر پشت در مسیر سمت راست این دهستان قرار دارد. این مسیر از کنار منطقه جنگلی و نهالستان ترویجی «ونمک» می‌گذرد.دراین نهالستان که محل رویش نهال‌های پژوهشی جنگلی می باشد استخری مصنوعی و چشمه ای زیبا نیزوجود دارد . آبشار بسیار زیبایی که در کناراین چشمه واقع شده است از نقاط گردشگر پذیر منطقه می باشد.
امامزاده پنج تن :
امامزاده پنج تن روستای ییلاقی ارم معروف‌ترین جاذبه این روستا است. ارم از روستاهای تاریخی بخش هزارجریب شهرستان نکا است. مورخان از ده ارم به کرات در کتب و نقشه‌های جغرافیایی یاد کرده‌اند. در کتاب تاریخ تبرستان از اردشیر برزگر آمده «ارم از منطقه چهاردانگه هزارجریب است و در دل کوهستان جای دارد» مورخان تبرستانی آن را جای نبرد فراشه، سردارتازی، با اسپهبد ونداد هرمز پاشاه سوادکوه به سال 168ق نوشته‌اند. در این جنگ فراشه کشته شد (تاریخ تبرستان. 73) و نیز در منابع مختلف از ساخت قصرهای زیبا در منطقه ارم توسط حاکمان تبرستان ذکر شده است.
تپه نارنج باغ :
تپه نارنج باغ از تپه‌های باستانی مربوط به پیش از تاریخ است که بنای آجری بزرگی تا سال 1349 بر روی آن قرار گرفته بود. این تپه درضلع شمالی شهرقرار دارد. برخورداری از امکانات مناسب و داشتن چشم اندازی زیبا مسافران و شهروندان زیادی را به بازدید از این تپه زیبا ترغیب می کند.
امامزاده عبدالله اطرب :
از آثار تاریخی و زیارتی مشهور و ثبت شده شهرستان نکا، امامزاده عبدالله روستای اطرب است. این بنای تاریخی در داخل روستای اطرب واقع شده است، ساخت این بنای آجری مربوط به قرن نهم هجری قمری است و هرساله مسافران زیادی برای زیارت وسیاحت به این امامزاده مسافرت می‌کنند. وجود درختان قدیمی در اطراف بنای امامزاده و نیز نما و معماری این مکان از جذابیت بالایی برخوردار است.
غار باستانی کمیشان (کلت) :
قدمت این غار باستانی به عصر میان‌سنگی (عصری که انسان‌ها در غارها زندگی می‌کردند) مربوط است. باستان شناسان معتقدند انسان‌های اولیه 7000 تا 12000 سال پیش در این غار و سایر غارهای اطراف زندگی می‌کردند. غار کمیشان در ضلع جنوبی روستاهای خانه‌سر و کمیشان و در روی تپه‌های آهکی سمت راست جاده سراسری نکا- بهشهر واقع شده است. کشف آثار تاریخی متعدد از جمله شهر تاریخی مهروان و تپه‌های سرسبز در اطراف، و نیز نزدیک بودن به جاده‌ی سراسری می‌تواند مسافران زیادی را به توقف وا دارد. در این محوطه باستانی، بقایای کشاورزی تا 13 هزار سال قدمت کشف شده است.
امامزاده قاسم چهار سو :
آستانه امامزاده قاسم در اطراف روستای چرمی یا همان منطقه‌ای که اکنون به چهارسو مشهور است، واقع شده است. بنای این امامزاده مربوط به دوره قاجاریه است. قرارگرفتن این امامزاده در نقطه‌ی زیبا و سرسبز در مسیر ارتباطی استخرپشت به ارم، و رودخانه زیبای ارم، این مکان را به یکی از مشهورترین مکان های زیارتی سیاحتی مبدل ساخته است.
از دیگر جاذبه ها :
از دیگر جاذبه های گردشگری شهرستان نکا می توان به امام زاده محمد استخرپشت، منطقه تفریحی و زیارتی امام زاده یحیی، آبشار لیدر (روستای ارم)، آبشار دوزده (روستای درویشان)، هفت چشمه (روستای شیت)، شاه رضا (روستای ملاخیل لائی)، چشمه سفل میان (روستای سفل میان)، منطقه جنگلی کوهسارکنده (روستای کوهسارکنده)، چشمه مریو، منطقه جنگلی گرگتج،منطقه جنگلی سیکا مرس، منطقه جنگلی کلنگاه و گردره، چلم کوه و قله نیل کوه اشاره نمود.
